استاد راهنما

                                عنایت رضایی پور

       :محقق  

                                                                                                       اسماعیل کاظمی.

داستان قبله وعملیلات  روانی یهود

حضرت رسول الله(ص)از آغاز دعوتشان تا پس از ورود به مدینه در سال دوم هجرت به سوی بیت المقدس نماز می خواندند در مدینه ،نماز گزاردن مسلملنان به سوی بیت المقدس ،باعث شد یهود آن وسیله ای برای عملیات  تبلیغاتی علیه پیامبر(ص)قرار دهد آنان این تردید رادر بین مسلملنانی که تازه به اسلام گرویده بودند افکندند که اگر این مرد،پیامبری جدیدودین اوغیر از دین موسی(ع)است چرا به قبله شریعت مانماز می گزارد؟

آنان بدین ترتیب تشویق روانی سختی رادربین مسلملنان برپا کردند که شما امت مستقلی نیستید،به گونه ای که برای رویارویی با آن مگر با تغییر قبله راهی دیگر میسور نبود .بدین سان پیامبر اسلام(ص)نیز در انتظار تغییر قبله بودند .خداوند در قرآن داستان تغییر قبله را این گونه بیان می کند:

قَد نَرَی تَقَلُّبَ وَجهِکَ فِی السَّــمَاءِ:همانا می بینم نگاه های مضطرب وگردش رویت به آسمان(بقره/144)

همگانی که فبله لز بیت المقدس به کعبه تغییر یافت ،سران مشرکان  مکه جنجال تبلیغی به راه انداختند که دیدید محمد فرستاده خدا نیست وادعاهایش نادرست است؟تغییر قبله از بیت المقدس نشان از تردید او در دعوتش دارد .چندی پیش ؛از قبله پدرانش برگشت واز مکه به مدینه هجرت کرد واکنون به همان قبله بازگشته وبه خاطر محبت واشتیاق به موطن وسرزمین آبا واجدادی ، فبله را بسوی مکه تغییر داداه است تا به دین آنان در آید

سران یهود اما برای تغییر قبله برنامه معین داشتند .آنان پیش بینی کرده بودند که اگر قبله مسلمانان تغییر مرد ،در تهاجم تبلیغاتی خود تردیدی جدید پدید آورند .بدین ترتیب که بگویندمثلا اسلام دین استواری نیست وبر اساس فشار وناتوانی در ایستادگی ،شریعت خود را تغییر می دهد؛در حقیقت او فرستاده خدا نیست که مطالب رااز او دریافت نی کندکه ابلاغ کند.اگر او فرستاده خداست چگونه تصور می شود ابتدا خداوند به او بگوید به قدس نماز بخوانید سپس از سخن خود دست بردارد وبگوید به سوی کعبه نماز گزارید .از این گذشته اگر قبله به سوی قدس صحیح وعبادات ونماز ها به آن سو مقبول بوده،از این پس نماز ها باطل خواهد بود واگر قبله جدید صحیح است ،نماز ها ی پیشین باطل است؟

مقابله با عملیات روانی پیرامون تغییر قبله

پیش از تغییر قبله خدای متعال در باره اقدامات بعدی دشمن افشاگری نمود وبی آنکه به طور مشخص از یهود نام ببرد به مجموعه اقداماتی که آنها در تدبیر داشتند اشاره کرد وچنین پاسخ داد:

سَیَقُولُ السُّفَهَاءُ مِنَ النَّاسِ  مَا وَلَّا هُم عَن قِبلَتِهِمُ الَّتِی کَانُوا عَلَیهَا

خواهند گفت چه شد که قبله ای که برآن بودند ،روی برگرداندند(بقره/142)

در این رویارویی ،خدای حکیم از اعتراض کنندگان به عنوان «سفیه»یادکرد این اعتراض ها از سوی یهود بود .داستان تغییر قبله در تورات آمده بود وآنها از آن آگاه بودند.قرآن در خصوص اطلاعات آنها در باره قبله وتغییر آن فرمود:

الّذِینَ آتَینَاهُمُ الکِتَابَ یَعرِفُونَهُ کشمَا یَعرِفُونَ اَبنَاءَهُم وَاِنَّ فَرِیقًا مِنهُم لَیَکتُمُونَ الحَقَّ وَهُم یَعلَمُونَ

آنها که کتاب براایشان دادیم تغییر قبله را همانن فرزندانشان می شناسند (بقره /146)

یعنی اطلاعات آنها نسبت به جزئیات این ماجرا در حد اطلاعات آنها از فرزندانشان است.اگر آن را انکار ودر باره آن شبهه آفرینی می کنند،ناشی از ناخردی ونادانی آنهاست.

بر این اساس نخستین گام در زمینه سازی برای جلوگیری از اعتراض یا خنثی ساختن تبلیغات منفی یهود بیان سفاهت آنان است.قرآن پس از آن به پاسخ شبهه آنان می پردازد:

قُل لِلَّهِ المَشرِقُ وَالمَغرِبَ یَهدیِ مَن یَشَآءُ إِلَی صِرَاطٍ مُستَقِیمٍ          

آن خداست ،هرکه را بخواهد به راه راست هدایت می کند(بقره/142)

خدای متعال شبهه یهود رادر خصوص تغییر قبله چنین پاسخ می فرماید:خدا مالک شرق وغرب است وهرگونه بخواهد در آن تغییر پدید می آورد.

یکی از شبهات یهود در جریان تغییر قبله این بود که آن رابر بی ثباتی وبرحق نبودن شریعت جدید تفسیر کرد.این شبهه در آیه یاد شده چنین پاسخ داده می شود که تغیی از ناحیه پیامبر(ص) نیست ،بلکه  همه چیز ملک خداست هدایت در دست اوست وهرکه را بخواهد به شریعت وراه راست هدایت می کند

در ادامه قرآن به شبهه دیگر یهودیان مبنی بر اینکه بجا آوردن عبادات به سوی کدام یک ار دوقبله صحیح  وبرحق است ،مسجد الاقصی یا مسجد الحرام؟اینگونه پاسخ می گوید:

وَکَذَالِکَ جَعَلنَاکُم اُمَّهً وَسَطَاَ لِتَکُونُو ا شُهَدَاءَ عَلَی النَّاسِ وَیَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیکُم شَهیِداًوَمَا جَعَلنَا الِقبلَهَ الَّتِی کُنتَ عَلَیهَا اِلَّا لِنَعلَمَ مَن یَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّن یَنقَلِبَ عَلَی عَقَبِیهِ وَاِن کَانَت لَکَبِیرَهً إِلَّا عَلَی الَّذِینَ هَدَی اللَّهُ وَمَا کَانَ اللَّهُ لِیُضِیعَ إِیمَانَکُم إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَءُ وفٌ رَّحِیمٌ 

وبدین گونه شما را امتی میانه قرار دادیم تا برمردم گواه باشید وپیامبر (ص)بر شما گواه باشد وقبله ای راکه برآن بودید مقرر نکردیم مگر شناختن کسی که ازپیامبر (ص) تبعیت می کند.از فردی که از عقیده خود بر می گردد وهمانا این گران ودشوار اشوار است ،مگر برای آنها که خدا خدا هدایتشان کرد وخدا ایمان شما را ضایع نمی کند که خدا برای مردم دلسوز ومهربان است 

بدین ترتیب طراحی فتنه سوءاستفاده از تغییر قبله پاسخ اصلی خود را گرفت .خدا همه را به ذعبودیت وبندگی دعوت کرده است بندگی یعنی تسلیم در برابر دستور های خداوند ودل بستن به یم دستور وماندن برآن .

پس سرپیچی از دستور جدید با عبودیت سازگار نیست .خدا در مسیر بندگی ،انسانها را می آزماید که آیا دستور او رابرای خواهش دل اطاعت می کنند با به دلیل دستور وخواست او؟

آیا می پذیرد درون را از هوای نفسانی تهی کند وبه جای آن اراده خدا را قرار دهد؟

بر این اساس ،قرآن می فرمایید پذیرش تغییر قبله سخت است ،مگر برکسی که در مسیر هدایت الهی باشد چنین کسی همه چیز رااز او می بیند وبرای او می خواهد ؛خدا در حالی چنین حقیقتی را گوشزد می نماید که افشاگری دیگری در باره یهودانجام می دهد.آنها خود را یهود یهنی هدایت یافته می نامیدندومی گفتند مادر مسیر هدایت قرار داریم .از سوی دیگر ،قبله آنها همانند مسلمانان به جانب بی المقدس بود.یهودیان بر اساس گفته های تورات وظیفه داشتند که پیامبر جدید،پیروی کنند،بناابراین باید از دستورات تغییر قبله اطاعت می کردند.ئر واقه ،هرکس دین رابه دلیل بندگی خدا قبول دارد باید قبله اش را تغییر دهد امام گروهی این مطلب را نپذیرفنتد وبه آن به مقابله پرداختند .آنان یهودیانی بودند که خودرا هئایت شده معرفی می کردندوخدا با آیه اعلان کرد که آنها بیرون از خط هدایتند

در مقابله روانی با ترفند دشمن ،این عنوان در آرامش بخشی به مومنان بسیار موثر ومفید بود والتهاب ناشی از تبلیغات مسموم در مدینه را فرونشاند

فَلَنُوَلِّیَنِّکَ قِبلَهً تَرضَاهَا فَوَلَّ وَجهَکَ شَطرَ المَسجِدِ الحَرَامِ وَحَیثُ مَاکُنتُم فَوَلُّوا وُجُوهَکُم شَطرَهُ؛

هر آینه تورا به قبله ای که مورد رضایت توست بر می گردانیم ،پس روی خودبه سوی مسجد الحرام باز گردان .هرکجا بودید روی خود را بسوی مسجد الحرام باز گردانید(بقره/144)

قرآن بادیگر براین نکته تاکید می ورزد که اهل کتاب می دانند این تغییر بر حق است:

وَأنَّ الَّذِینَ أُوتُو الکِتَابَ لَیَعلَمُونَ أَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّهِم وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا یَعمَلُونَ

وهمانا افرادی که کتاب به آنها داده شده می دانند این حق واز سوی پرودگار آنهاست وخدا از آنچه عمل می کنند،غافل نیست(بقره/144)

سپس در پی این اطلاع رسانی ،ماهیت منتقدان تغییر قبله را افشا می کند ومی فرماید:

وَلَئِن أتَیتَ الَّذِینَ أُوتُوالکِتَابَ بِکُلِّ آیَهٍ مَا تَبِعُوا قِبلَتَکَ وَمَا أَنتَ بِتَابِعٍ قِبلَتَهُم وَمَا بَعضُهُم بِتَابِعٍ قِبلَهَ بَعضٍ وَلَئِنِ اتَّبَعتَ اَهوَاءَهُم مِن بَعدِ جَاءَکَ مِن العِلمِ إِنَّکَ إِذًا لَمِنَ الظَّالِمِینَ

اگر برای اهل کتاب هر مهجزه ای بیاوری آنان از قبله تو پیروی نخواهند کرد وتو نیز هرگز پیرو قبله آنها نخواهی شدوآنها نیزاز قبله یکدیگر تبعیت نخواهند کرد وپس از علمی که برای تو حاصل شد ،اگر از هوس های آنها تبعیت کنی،در این صورت از ستمکاران خواهی بود(بقره /145)

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: